Beschrijving
De betekenis van de lotusbloem.. Wat is dat eigenlijk?
Ontwapenend, magisch en sereen…. dat is de lotusbloem voor vele mensen over de hele wereld.
Je ziet de lotusbloem veel terug in yoga artikelen, zoals yogakleding, matten en andere benodigdheden en zelfs regelmatig als tattoo bij yogi’s.
Maar wat is nu eigenlijk de oorsprong en betekenis van de lotusbloem?
Oorsprong van de lotusbloem
De invloed van de lotusbloem is verreikend, zowel door de tijd als over de wereld. Zo werd de symboliek van de bloem al door de Oude Egyptenaren erkend.
Zij gebruikten de lotusbloem om wedergeboorte te symboliseren, maar ook om getallen aan te geven. Eén bloem stond voor 1.000, twee bloemen voor 2.000 enzovoorts.
Ook in het Hindoeïsme en Boeddhisme heeft de symbolische betekenis van de lotusbloem zijn plek ingenomen.
Waar de bloem in het Hindoeïsme voornamelijk staat voor welvaart, symboliseert zij in het Boeddhisme zuiverheid en verlichting. In het Boeddhisme gaat het verhaal dat Boeddha geboren is uit een lotusbloem.
De groei en bloei van de lotus
De betekenis van de lotus is onlosmakelijk verbonden aan de manier waarop deze groeit en bloeit.
De zaden van de bloem zoeken een plek in moerasachtige bodems om te kunnen settelen.
Afhankelijk van de diepte van het water kunnen de stengels van de lotusbloem tot 5,5 meter lang worden en stoppen met groeien zodra ze aan de oppervlakte van het water komen.
Betekenis van de lotusbloem
De lotusbloem staat in onze hedendaagse maatschappij voornamelijk voor puurheid en zuiverheid. Dit heeft te maken met de hydrofobe eigenschap van de bloem.
Hydrofoob betekent letterlijk ‘watervrezend’ en verwijst naar de waterafstotende eigenschap van de bloemblaadjes.
Ondanks dat deze groeien uit moerasachtige wateren blijft er nooit water of modder aan de blaadjes hangen. Dit zelfreinigende vermogen van de bloem wordt ook wel het ‘lotuseffect’ genoemd.
Door haar lange bloeitijd staat de lotusbloem ook symbool voor leven. Als ze eenmaal haar bloem heeft geopend, bloeit ze het hele jaar.
Wanneer de zaden rijp zijn buigt de bloem voorover om deze in het water te laten vallen.
De zaden nestelen zich op de bodem van het water, waarna een nieuwe bloem haar weg naar de oppervlakte zal vinden.
Die hele cyclus vanaf het nestelen van de zaden tot het ontpoppen van de bloem staat ook symbool voor innerlijke groei en de weg naar verlichting.
Vanuit de duisternis ontpopt zich een pure bloem, onaangetast door de duisternis waaruit zij haar weg naar het licht heeft gevonden.
Eenmaal aan de oppervlakte, gaan de lotusbladeren groeien en zal de lotusbloem bloeien. De bloemen kunnen maximaal 25 centimeter in diameter worden maar de bladeren kunnen wel tot 60 centimeter lang worden.
De bloem bloeit met het ritme van de dag; in de ochtend opent zij haar bladeren om ze laat in de avond weer te sluiten.
Zij leeft in het licht met haar wortels in het duister. Dit staat symbool voor menselijke verlichting waarbij de duisternis staat voor het verleden.
Dat de wortels altijd in het duister blijven, geeft aan dat je verleden er altijd zal zijn, maar het contrast met de puurheid van de bloem boven het water geeft aan dat je ondanks (of wellicht juist door) je verleden verlichting kunt vinden en je kunt verbinden met het universum.
Zodra de lotusbloem boven water komt verenigd zich het ook met de vier elementen. Waar het al verbonden was met de aarde en het water, staat het na het ontpoppen ook in verbinding met de lucht en het vuur (de zon). Zo ontstaat er een ultieme verbinding, eenheid en balans met de natuur.
De lotusbloem en haar kleuren
De bloem komt voor in verschillende kleuren. Elke kleur wordt geassocieerd met verschillende betekenissen.
Wit
De witte lotusbloem symboliseert vrede, puurheid en perfectheid. Ondanks dat ‘perfect’ niet bestaat, staat het vaak symbool voor het streven naar een bepaald, zelfgekozen doel.
Roze
De roze lotus staat voor menselijke groei en het contact met de ziel. De roze bloem symboliseert specifiek de weg vanuit een onbewust leven (de donkere moerasgebieden) over een eigen levenspas (de stengel) naar verlichting (de bloeiende bloem).
Rood
De rode lotusbloem wordt geassocieerd met liefde en hartstocht, maar ook met groei, trouw en vriendschap.
Paars
De paarse lotus staat symbool voor het Achtvoudige pad welke volgens Boeddha en het Boeddhisme zal leiden tot verlichting. Door deze link wordt de paarse lotus vaak afgebeeld met acht bloemblaadjes.
Blauw
De blauwe lotusbloem wordt in verband gebracht met de geest. Kennis, wijsheid en leren zijn begrippen die met deze blauwe lotus verbonden zijn.
De vrucht van de blauwe lotus is altijd geheel of gedeeltelijk verborgen onder de bloemblaadjes, hiervan wordt gezegd dat het symbool staat voor de oneindigheid van spirituele groei.
Verbinding met de 7 chakra’s
Chakra’s zijn energiecentra in het lichaam. De zeven chakra’s zitten tussen het bekken en de kruin.
Elk chakra heeft specifieke eigenschappen en kenmerken. Een chakra wordt vaak voorgesteld als een lotusbloem.
Het openen van een chakra kun je je dan voorstellen als het openen van de bladeren van een lotusbloem. Je ziet dit ook terug in de symbolen die horen bij de 7 chakra’s.
Hoe de 7 chakra’s en de lotusbloem met elkaar in verbinding staan, hebben we uitgebreid beschreven in onze blogs waarbij we ingaan op de kenmerken van de chakra’s.